زایمان سزارین یکی از عمل های بزرگ در حیطه زنان است که حدود ۱۰% از زایمان های کل جهان را به خود اختصاص می دهد. در این روش پوست شکم و عضلات زیر آن برش خورده و قسمتی از دیواره رحم را نیز برش می دهند تا بتوانند جنین را از آن شکاف خارج نمایند. برای آشنایی بیشتر با این نوع زایمان، نحوه انجام و بسیاری از موارد مرتبط با آن تا انتهای این نوشتار همراه ما باشید.
مزایای زایمان به روش سزارین
چون روز عمل زایمان سزارین برنامه ریزی شده است، مادر استرس و اضطراب کمتری در رابطه با زایمان داشته و بهتر می تواند برای مرخصی شغلی، نگهداری از کودک و سایر موارد برنامه ریزی داشته باشد؛ همچنین خطر خونریزی بعد از زایمان در خانم هایی که این نوع زایمان را داشته اند به نسبت کمتر است. دقت داشته باشید که در این نوع زایمان خطر کمتری نوزاد را تهدید می کند از همه مهم تر ریسک ابتلا به عفونت هم به نسبت کاهش می یابد.
زایمان سزارین چگونه انجام می شود؟
در این نوع زایمان بیمار متحمل درد انقباضات لگنی و درد زایمان طبیعی نبوده و تنها درد در ناحیه خط برش خود خواهد بود که این درد بعد از سپری شدن دوره نقاهت پس از زایمان سزارین بهبود خواهد یافت البته بیشتر متخصصین زنان و زایمان توصیه می کنند که زایمان طبیعی را انجام دهند البته استفاده از این روش در مواردی که سر نوزاد نسبت به رحم مادر بزرگ است، موقعیت جفت مناسب نیست و یا بند ناف پاره شده است و برای جنین مشکل ساز است از همین رو انجام آن به هیچ عنوان توصیه نمی شود.
برای شروع عمل جراحی زایمان سزارین ابتدا یک برش ۱۰ سانتی متری در شکم و رحم مادر ایجا شده و نوزاد از این شکاف بیرون آورده می شود. پزشک نوزاد را معاینه کرده و سپس بند ناف بریده شده و جفت جدا می گردد. سپس برای کاهش خونریزی مادر، از طریق سوزن ماده ای وارد رحم مادر می شود که باعث انقباض رحم او شود. سپس قسمت های برش خورده شکم مادر مانند پوست، چربی و عضلات بهم بخیه شده و زخم پوشیده می شود. برای جلوگیری از احتمال عفونت برای مادر آنتی بیوتیک تجویز می شود.
انواع زایمان سزارین
از جمله انواع روش های انجام زایمان سزارین می توان به موارد زیر اشاره کرد:
✳️ برش کلاسیک در زایمان سزارین
در روش زایمان سزارین در شیراز، برش روی رحم به صورت عمودی زده می شود. از این روش برای مواردی که زایمان اورژانسی است استفاده می شود. از موارد خاص این روش جراحی می توان به مواردی که نوزاد به یک سمت خوابیده، جفت پایین تر از حد انتظار گیر کرده است و یا زمانی که نوزاد خیلی کوچک است اشاره نمود. البته ممکن است که با استفاده از این روش مادر در بارداری ها و سزارین های بعدی با مشکلاتی مواجه شود.
✳️ برش LSCS در زایمان سزارین
در این روش از برش افقی استفاده می شود که یک برش در زیر شکم و یک برش دیگر در قسمت شکم ایجاد می شود. در استفاده از این روش در زایمان سزارین روند بهبودی سریع تر بوده و مادر در زایمان های بعدی با مشکلی مواجه نخواهد شد.
برای دریافت مشاوره با دکتر شهناز پوربرفه ای بهترین متخصص زنان در شیراز با شماره 07132340606 تماس حاصل نمایید.
آمادگی های قبل از زایمان به روش سزارین
از مهم ترین اقداماتی که قبل از زایمان سزارین بایستی رعایت کنید عبارتند از:
1- بهتر است که مادر ۶ ساعت قبل از انجام عمل سزارین از خوردن و نوشیدن خودداری نماید. در صورتی هم که کیسه آب مادر ناگهان پاره شود و پزشک مجبور به انجام عمل سزارین اورژانسی شود پزشک از مادر در رابطه با اینکه آخرین بار چه چیزی خورده یا نوشیده است سوالاتی می پرسد تا بتواند بهترین تصمیم را بگیرد.
2- قبل از انجام زایمان سزارین در شیراز از مادر آزمایش خون گرفته می شود تا اگر امکان وجود لخته شدن خون مادر وجود دارد لباس و جوراب مخصوص به او بپوشانند.
3- برای جلوگیری از ابتلای مادر به عفونت شکمی ، شکم مادر با پارچه استریل و مواد ضدعفونی کننده تمیز می شود.
4- در مرحله آخر مادر به اتاق عمل منتقل شده و عمل جراحی انجام می گیرد.
📖 بیشتر بخوانید: زایمان طبیعی بهتر است یا سزارین
مراقبت های پس از زایمان سزارین
بعد از انجام زایمان با توجه به شرایطی که دارید بایستی نکاتی را رعایت نمایید که عبارتند از:
📍 تغذیه مادر : بهتر است که مادر تا ۳ روز بعد از زایمان سزارین، از مصرف خوراکی هایی که باعث نفخ شکم می شود مثل حبوبات خودداری نماید برای مصرف سبزیجات، گوشت و مرغ را آب پز کنید. به دلیل اینکه مادر در طی سزارین خون زیادی از دست داده است مصرف آب برای بدن بسیار ضروری می باشد.
📍 ضدعفونی کردن پانسمان: با توجه به اینکه پانسمان شما ضد آب است یا نه ، باید مواظب استحمام خود باشید. اگر پانسمان ضد آب است ، دوش گرفتن ایستاده در زمان کوتاه بلامانع است اما در غیر این صورت بهتر است که تا ۳ روز محل بخیه ها برخوردی با آب نداشته باشد. بعد از ۳ روز می توان محل بخیه ها را شست وشو داده و با سشوار خشک کنید. این کار تا زمانی ادامه می یابد که محل بخیه ها ترمیم یابد.
📍 فعالیت بدنی پس از سزارین: احتمال ابتلا به یبوست در اثر کم تحرکی مادر وجود دارد. بنا براین بهتر است که مادر در محیطی تمیز و آرام کم کم پیاده روی خود را شروع نماید. همچنین با وجود کارهای روزانه، پیاده روی سبک و کارهای نگهداری از نوزاد خود، زمان کافی و مناسب برای استراحت خود در نظر بگیرید.
📍 شیردهی پس از سزارین: بهتر است که قبل از شیر دادن به نوزاد خود سینه خود را با آب ولرم شست و شو دهید تا آلودگی ها عفونتی در نوزاد ایجاد نکند. در صورت مشاهده هر گونه قرمزی و سفتی و تغییرات پوستی در سینه حتما به پزشک خود مراجعه نمایید.
سزارین زودتر از موعد چه عواقبی را به همراه دارد؟
عواقب سزارین زودتر از موعد میتواند شامل مسائل و مشکلات زیر باشد:
- با انجام عمل جراحی سزارین، ریسک عفونت در محل عمل بالا میرود. اگر سزارین زودتر انجام شود، بدن هنوز به طور کامل آمادگی برای مبارزه با عفونت را ندارد.
- یکی از مزایای طبیعی زایمان نرمال این است که نوزاد با عبور از طریق مجرای زایمانی، مایعات ریههای خود را خارج مینماید و ریههایش را آماده تنفس میکند. در سزارین زودتر از موعد، این فرآیند طبیعی قبل از زمان مناسب انجام نمیشود و ممکن است نوزاد با مشکلات تنفسی مواجه شود.
- در زایمان طبیعی، نوزاد با عبور از طریق مجرای زایمانی، راه تنفسی خود را بزرگ میکند و مایعات ریهها را خارج مینماید. در سزارین زودتر از موعد، این فرآیند طبیعی نمیتواند به درستی انجام شود و ممکن است راه تنفسی نوزاد بلوک شود.
- انجام سزارین زودتر از موعد میتواند منجر به نارسایی ریه نوزاد شود.
- ممکن است نوزاد متولد شده با مشکلاتی مثل وزن کم، نارسایی عضلانی، مشکلات تنفسی و مشکلات تغذیهای روبرو شود.
سوالات متداول
در شرایطی که قلب نوزاد دچار افت ضربان باشد، جفت جنین کنده شود، حالت قرارگیری جنین در رحم مادر غیرطبیعی باشد، فشار خون مادر بالا باشد، سر نوزاد نسبت به رحم مادر بزرگ باشد، در بند ناف و جفت مشکل وجود داشته باشد، جنین نارس یا دیررس باشد، جنین ها چند قلو باشند ویا جنین دارای مشکل RH خون باشد، توصیه می شود که برای زایمان سزارین استفاده شود.
زمان بازگشت به فعالیتهای روزمره پس از زایمان سزارین ممکن است بیشتر از زایمان طبیعی باشد. این به دلیل نیاز به زمان برای بهبود و جبران عمل جراحی است معمولاً، پزشکان توصیه میکنند حدود ۶ تا ۸ هفته برای استراحت و بهبود کامل بعد از زایمان سزارین در نظر بگیرید.
زایمان سزارین با استفاده از بیحسی موضعی یا انجام عمل جراحی تحت تأثیر بیحسی کلی انجام میشود، بنابراین مادر در حین عمل جراحی درد نخواهد داشت با این حال، درد و ناراحتی پس از عمل جراحی ممکن است برای چند روز ادامه داشته باشد.
خونریزی پس از زایمان سزارین ممکن است متفاوت باشد چرا که به عوامل مختلفی بستگی دارد. این مقدار خونریزی در روزهای بعد از زایمان کاهش مییابد و معمولاً تا چند هفته پس از عمل جراحی به طور کامل و به تدریج متوقف میشود. اگر خونریزی شما بسیار شدید بیش از حد طبیعی یا نگرانکننده به نظر میرسد حتماً به پزشک خود مراجعه کنید.
دانستیم که….
زایمان سزارین روشی است که نوزاد از طریق برشی در بطن مادر به دنیا میآید. این روش مزایا و محدودیتهای خود را دارد. مزایا شامل برنامهریزی زمانی، کنترل بهتر در موارد خاص، کمترین خطر برای نوزاد و کمترین خطر عفونی است. اما زمان بازگشت به فعالیتهای روزمره بیشتر است و ممکن است نیاز به زایمان سزارین در زایمانهای بعدی وجود داشته باشد با توجه به تمامی موارد ذکر شده تصمیم نهایی باید با مشورت پزشک گرفته شود.